Η αφήγηση και η θεραπεία αποτελούν πρωτοξάδερφα. Οι άνθρωποι σε πολλά μέρη του κόσμου αφηγούνταν παραμύθια όχι για ψυχαγωγία, αλλά για να θεραπεύσουν. Ο αφηγητής ή αφηγήτρια επέλεγαν προσεχτικά την ιστορία που θα μιλούσε καλύτερα στις ψυχές των ανθρώπων. Κατά την αφηγηματική ψυχοθεραπεία, ο/η θεραπευόμενος/η αξιοποιεί την εξιστόρηση των γεγονότων της ζωής τους προκειμένου να διερευνήσει και να επεξεργαστεί εναλλακτικές αφηγήσεις. Πλην, όμως και άλλες, θεραπευτικές τέχνες, όπως η ιατρική ενδέχεται να ωφελούνται από την αφηγηματική πρακτική.
Η γιατρός Rita Charon είναι διευθύντρια του προγράμματος αφηγηματικής ιατρικής στο Κολούμπια. Κατέληξε στον όρο «αφηγηματική ιατρική» με αφορμή ένα άρθρο της το 2001, στα Χρονικά της Εσωτερικής Παθολογίας (The Annals of Internal Medicine), έχοντας επί χρόνια ακούσει τις ιστορίες ασθενών της. Ήταν τόσο σίγουρη ότι ο ρόλος της αφήγησης και της ακρόασης ήταν σημαντικός, ώστε να αφιερώσει χρόνο να σπουδάσει λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο πλαίσιο της διδακτορικής της διατριβής. Η επίδρασή της στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Κολούμπια ήταν τέτοια, ώστε πλέον από το δεύτερο χρόνο και μετά οι φοιτητές/ριες υποχρεώνονται να παρακολουθήσουν σεμινάρια Αφηγηματικής Ιατρικής. Γράφει η Charon: “Δεν αφουγγράζομαι μόνο το περιεχόμενο του αφηγήματος, αλλά και τη μορφή του – τις προσωρινές διαδρομές που ακολουθεί, τις αναπαραστάσεις, τη δευτερούσα πλοκή, τις σιωπές, από ποιό σημείο ξεκινά την αφήγησή του, με ποιό τρόπο τοποθετεί σε μια σειρά τα συμπτώματα και τη σχέση τους με άλλα γεγονότα της ζωής του… Μετά από μερικά λεπτά, σταματά να μιλά κι αρχίζει να κλαίει. Τον ρωτώ γιατί κλαίει. Μου λέει: «ουδέποτε μου έχει επιτρέψει κανείς να μιλήσω έτσι.» […] Συνειδητοποίησα ότι αυτό για το οποίο με πλήρωναν οι ασθενείς μου ήταν για ν’ ακούω με προσοχή και βάσει της ειδικότητάς μου ιδιαίτερα σύνθετα αφηγήματα – με λέξεις, χειρονομίες, σιωπές, ιχνηλατήματα, εικόνες και φυσικά ευρήματα – προκειμένου να αποδώσω έστω και προσωρινά στις ιστορίες αυτές κάποιο νόημα. Αρκετό ώστε να μπορεί κανείς να κάνει κάτι γι’ αυτό. Εγώ ήμουν η διερμηνέας αυτών των συχνά αντικρουόμενων αφηγηματικών γεγονότων, τα οποία είναι εξ ορισμού δύσκολο να μοιραστείς. Ο φυσικός ή συναισθηματικός πόνος, η αγωνία, η ανησυχία, η αίσθηση ότι τίποτε δεν πάει καλά: όλα είναι καταστάσεις δύσκολο να χωρέσουν σε λέξεις κι έτσι στους ασθενείς πέφτει το ιδιαίτερα απαιτητικό χρέος της «αφήγησής» τους, ενώ στους γιατρούς το εξίσου απαιτητικό χρέος της «ακρόασής» τους.”
Πηγή: https://mythoplasieskiafigiseis.wordpress.com/2018/12/19
